เคยเห็นเสื้อถ่วงน้ำหนัก (Weight vest) ที่ขายกันตาม shopee lazada แล้วเกิดความสงสัยไหมครับ ว่าใส่แล้วมันช่วยลดน้ำหนักได้รึเปล่า งานนี้เขาก็เกิดความสงสัยแบบเดียวกัน เลยมาลองทำการทดลองดูว่ามันมีผลมั้ย
เผื่อใครนึกภาพไม่ออก ถ้าใครรุ่นๆเดียวกันกับผม แล้วนึกถึงไอ้ชุดนี้ไม่ออกถ้าบังเอิญเป็นแฟนการ์ตูน Dragon ball สมัยก่อนก็อาจจะนึกถึงชุดถ่วงน้ำหนักของโงกุน (Goku) ในภาคแรกๆ แบบนั้นแหละครับ ๕๕
งานนี้เป็นการศึกษาของ Ohlsson และคณะ (2022) [1] วิจัยแบบ randomize controlled trial ทำในกลุ่มคนสุขภาพดี ทั้งชายและหญิงนะครับ เป็นคนที่มีภาวะอ้วนระดับ 1 (BMI ระหว่าง 30-35) อายุระหว่าง 18-70 ปี ทั้งหมด 72 คน ก็ถือว่าเป็นกลุ่มที่กว้างทั่วไปครอบคลุมคนอ้วนได้จำนวนเยอะอยู่นะครับ เผื่อว่าเราจะนำผลการทดลองนี้ไปแปลผลใช้กับตัวเองหรือคนรู้จักบ้าง ๕๕
ทดลองยังไง ?
วิธีการทดลองเขาก็แบ่งคนเป็นสองกลุ่มแบบสุ่มครับ โดยเป็นกลุ่มแบกน้ำหนักเบา (Low Load) และกลุ่มแบกน้ำหนักหนัก (High Load) ความแตกตางระหว่างสองกลุ่มนี้ ก็คือกลุ่ม Low load จะให้ใส่ชุดแบบเดียวกันแต่ใส่น้ำหนักแค่ 1% ของน้ำหนักตัว ส่วนกลุ่ม High load จะใช้น้ำหนัก 11% ของน้ำหนักตัว ที่ทำแบบนี้เพื่อให้เห็นความต่างของการแบกน้ำหนักต่างกัน 10%
ทำไมถึงไม่ให้เป็นไม่ใส่เสื้อถ่วงน้ำหนัก กับใส่เสื้อถ่วงน้ำหนัก 10% ล่ะ ? ผมคิดว่าน่าจะเป็นการควบคุมตัวแปรอย่างนึงนะครับ เพราะถ้ากลุ่มเปรียบเทียบ ทำโดยไม่ใส่เสื้อถ่วงน้ำหนัก ถ้าเกิดใส่แล้วลดได้มากกว่า ก็อาจจะมีข้อสงสัยอีกว่า น้ำหนักที่ลดแม่งเป็นเหงื่อป่าววะ ก็เลยให้ใส่เสื้อแบบเดียวกันทั้งสองกลุ่มไปเลย ต่างกันที่โหลด
เขากำหนดให้ใส่เสื้อที่ว่านี้ไว้วันละ 8 ชั่วโมง เป็นระยะเวลา 3 สัปดาห์ แต่ว่าใส่จริงๆกี่ชั่วโมงก็ให้บันทึกมาบอกเขาอีกทีนะครับ แล้วก็ให้ใช้ชีวิตประจำวันตามปกติไป แล้วก็กำหนดอีกว่าห้ามให้ใส่เกินเวลาที่กำหนดเกิน 20% (1.6 ชม.)
วัดผลยังไงบ้าง ?
ก่อนเริ่มก็มีการวัดผลโดยให้ชั่งน้ำหนัก แล้วก็ดูพวกสัดส่วนมวลกาย (Body Composition) ด้วย BIA ทั้งน้ำหนักและมวลกายทำโดยเครื่อง Tanita MC-180MA) ทำไมถึงไม่ใช้ DXA เขาอ้างอิงงานวิจัยที่ศึกษาความคลาดเคลื่อนของ BIA กับ DXA ที่เป็น gold standard ไว้ว่ามีความน่าเชื่อถือที่ใช้ได้ในกลุ่มตัวอย่าง
แล้วก็มีการเก็บตัวอย่างเลือดเพื่อนำไปดูค่าน้ำตาล ค่า lipid profile ต่างๆ ส่วนค่าพลังงานอาหารที่รับประทาน ใช้แบบสอบถามที่เรียกว่า Short Dietary Questionanaire ใส่กรอกทุกสัปดาห์ ระหว่างทำการวิจัยห้ามดื่มแอลกอฮอล์เยอะ (ดื่มได้แต่อย่าเยอะ) ที่เล่าทั้งหมดนี้ เพื่อบอกว่าเขาก็ควบคุมปัจจัยต่างๆดีอยู่นะครับ
ผลที่ได้คือ ?
ผลที่พบก็คือ.. ในช่วง 3 สัปดาห์ น้ำหนักตัวในกลุ่ม High load นั้นลดได้มากกว่าเฉลี่ย 1.31kg ทั้งผู้ชายผู้หญิงนะครับ ส่วนการลดไขมันกลุ่ม High load ก็ลดไขมันได้มากกว่าเฉลี่ย 1.73kg ตรงนี้บางคนอาจจะสงสัยทำไมลดไขมันได้ 1.7 แต่ลดน้ำหนักได้แค่ 1.3 ก็เพราะว่ากลุ่ม High load นั้นมวลกายไม่รวมไขมันเพิ่มขึ้นเล็กน้อย
พวกผลเลือด การทานอาหารต่างๆ มีความเปลี่ยนแปลงบ้าง แต่ไม่ได้มีนัยสำคัญทางสถิตินะครับ ที่น่าสนใจคือในเรื่องผลข้างเคียงต่างๆ ในระยะเวลาสั้นๆนี้ ก็ไม่มีรายงานอะไร หรือบางอย่างถ้ามีก็ดันมีในกลุ่มที่ไม่ได้โหลดหนักด้วย แปลว่าไม่เกี่ยวกับโหลดแล้ว 55
สรุป
ก็น่าสนใจอยู่สำหรับใครที่เล็งๆไอ้ชุดถ่วงน้ำหนักแบบนี้ อยากจะซื้อมาใส่เพื่อให้ร่างกายแข็งแรงแบบชาวไซย่า ถ้าใส่น้ำหนักเพิ่ม 10% ของน้ำหนักตัวเป็นระยะเวลา 3 สัปดาห์วันละ 8 ชั่วโมง อาจจะส่งผลให้ลดน้ำหนักได้ ทั้งๆที่ไม่ได้คุมอาหารอะไรเลยด้วย
อย่างไรก็ตามในระยะยาว คงต้องดูผลเรื่องการ adaptation ต่างๆ มาคิดอีกทีนะครับ ว่ายังคงลดได้อยู่มั้ย ร่างกายแข็งแรงขึ้นจนมันไม่ส่งผลต่อการลดน้ำหนักแล้วรึเปล่า จะนำกลยุทธ์อะไรมาใช้หลังจากนั้น อันนี้ก็ค่อยว่ากันอีกที รวมถึงผลกระทบอื่นๆอีกทีนะครับ
อ้างอิง
- Ohlsson, C., Gidestrand, E., Bellman, J., Larsson, C., Palsdottir, V., Hägg, D., Jansson, P. A., & Jansson, J. O. (2020). Increased weight loading reduces body weight and body fat in obese subjects – A proof of concept randomized clinical trial. EClinicalMedicine, 22, 100338. https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2020.100338
