งานนี้เป็นการศึกษาของ Koc และคณะ (2022) [1] เกี่ยวกับการทานน้ำมันมะพร้าว (Coconut oil) ร่วมกับการควบคุมอาหารเพื่อลดน้ำหนักนะครับ ที่น่าสนใจอีกอย่างนึงคือเขาดูระดับของ Irisin ด้วย เดี๋ยว Irisin มีบทบาทอะไรจะไปเล่าไว้ด้านล่างๆ
ทำในคนกลุ่มไหน ?
การวิจัยครั้งนี้ ทำในกลุ่มคนที่อยู่ในภาวะน้ำหนักเกิน มีศักยภาพที่จะพัฒนาต่อไปเป็นภาวะอ้วนได้จำนวน 44 คน อายุระหว่า 19-30 BMI อยู่ระหว่าง 25-29.5 ซึ่งตามเกณฑ์ฝรั่งก็ยังอยู่ในช่วงน้ำหนักเกินนะครับ ทั้งหมด สุขภาพดีนะครับ ไม่มีโรคเรื้อรังอะไรใดๆ
ทดลองยังไง ?
การทดลองทำแบบ Randomized controlled 2-phase cross-sectional study ดังนั้นใน 1 คนจะได้ทำทั้งสองเฟสของการทดลอง ทีนี้เขาก็แบ่งกลุ่มออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่ม 1 ช่วงแรกให้ทานน้ำมันมะพร้าววันละ 20mL เป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ โดยเป็นการทานร่วมกับอาหารที่คำนวณไว้แล้วว่าจะให้พลังงาน เท่ากับที่สามารถลดน้ำหนักได้ 0.5-1 กิโลต่อสัปดาห์ ส่วนกลุ่ม 2 ก็ทานเหมือนกันแต่ว่าไม่ได้ให้ทานน้ำมันมะพร้าว
จากนั้นก็ wash out 2 สัปดาห์ พอช่วงสองของการทดลอง ก็ให้สลับ กันทานกลุ่มแรกก็ทานปริมาณอาหารที่ให้พลังงานเท่ากับที่จะสามารถลดได้ 0.5-1 กิโลต่อสัปดาห์ ส่วนกลุ่มที่สองก็ทานเหมือนกัน แต่ว่าให้ทานน้ำมันมะพร้าววันละ 20mL ด้วย
ภาพรวมของโภชนาการที่ให้ทานก็มีพลังงานอยู่ช่วง 22-25kcal/น้ำหนักตัว/วัน สัดส่วนสารอาหารหลักคือ คาร์บ 45-55% ไขมัน 20-35% และโปรตีน 12-20% ส่วนวิธีการกินน้ำมันมะพร้าวก็ให้ชงกับกาแฟ หรือชา คิดเป็นไขมันอยู่ในโควต้าที่คำนวณข้างต้นนะครับ แปลว่าตลอดเวลาทานพลังงานระดับเดียวกัน
การเก็บข้อมูล ก็มีข้อมูลทั่วไป เพศ อายุ ประวัติสุขภาพต่างๆ เคยลดน้ำหนักมากี่ครั้งแล้ว พฤติกรรมการทานเป็นยังไงบ้าง แล้วก็มีการวัด รูปร่าง (Anthropometric) มีการเก็บตัวอย่างเลือด 4 ครั้ง เพื่อดูฮอร์โมน Irisin , insulin , cholesterol , HDL และ triglyceride
ผลที่ได้คือ ?
ผลที่ได้ในข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด ไม่ค่อยมีความแตกต่างอะไรกันมาก ในเรื่อง Anthropometric และ Biochemical ที่เขาสนใจนะครับ พอผ่านช่วงแรก พบว่าระดับ Isirin ของกลุ่ม 1 ที่ทานน้ำมันมะพร้าวลดลง อีกกลุ่มไม่ลด เป็นไปอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทั้งสองกลุ่ม
น้ำหนักตัวและรูปร่างลดทั้งสองกลุ่ม (เนื่องจากว่าให้ทาน Cal in < Cal out ตามที่กำหนด) กลุ่ม 2 ที่ไม่ได้ทานน้ำมันมะพร้าวในช่วงแรกนี้ ลดน้ำหนักได้มากว่า 0.5kg และอัตราส่วนระหว่างรอบเอวและสะโพกลดลงได้มากกว่า
และเมื่อสลับกันทานช่วงสองที่กลุ่ม 2 ทานน้ำมันมะพร้าวบ้าง พบว่ากลุ่ม2 Isirin ลดลง ส่วนกลุ่ม 1 ไม่ลด สลับกันจากตอนแรก อย่างมีนัยสำคัญเช่นกัน ส่วนน้ำหนัก กลุ่มสองซึ่งคราวนี้ทานน้ำมันมะพร้าว ลดได้มากกว่า 0.2kg อัตราส่วนรอบเอวและสะโพกกลุ่ม 1 ลดได้มากกว่าบ้าง
ถ้าดูภาพรวมทั้งหมด 10 สัปดาห์ลดไปได้ราว 4.5kg สัดส่วนรอบเอวรอบสะโพกเปลี่ยนแปลงนิดหน่อย ลดไขมันไปได้ 2% Insulin ลดลงส่วน Irisin เท่าเดิม (แปลว่าลดลงในช่วงที่ทานน้ำมันมะพร้าว ช่วงไม่ได้ทานก็ปกติ)
สรุป
สรุปก็คือน้ำมันมะพร้าว ในการทดลองดื่มน้ำมันมะพร้าว 4 สัปดาห์ น้ำมันมะพร้าวไม่ได้มีผลต่อการลดสัดส่วนรูปร่างนะครับ ส่วนน้ำหนักที่ลดลงนั้น ก็ดูจะเป็นเรื่องของ Energy balance ที่กำหนดให้ทานน้อยลงจากระดับสมดุลย์เพื่อให้เกิด Calories deficit ธรรมดา ซึ่งก็ลดได้ทั้งสองกลุ่ม สิ่งที่น่าสนใจคือ Irisin ที่ลดลงเมื่อทานน้ำมันมะพร้าว
แล้ว Irisin คืออะไร ?
Irisin เป็น Myokine ที่พบว่าหลั่งออกมาจากเนื้อเยื่อไขมัน หลังจากการออกกำลังกาย และช่วยเปลี่ยนไขมันสีขาว (WAT) เป็นไขมันสีน้ำตาล (BAT) ซึ่งส่งผลต่อระดับการเผาผลาญขั้นพื้นฐาน (BMR, RMR) [2] จากข้อมูลในงานนี้ พบว่าระดับ Irisin ลดลงเมื่อทานน้ำมันมะพร้าว
ก็คงต้องศึกษากันต่อ ว่ากลไกที่ทำให้ Irisin ลดเมื่อทานน้ำมันมะพร้าว เป็นผลบวก หรือผลลบ ต่อการลดไขมัน เปลี่ยนแปลงรูปร่างกันแน่ แต่ที่แน่ๆ ทานหรือไม่ทานน้ำมันมะพร้าว ถ้าจัดโภชนาการให้เกิดพลังงานติดลบ ก็ลดน้ำหนัก ลดไขมันได้เหมือนกัน
แล้วถ้าเป็น MCT Oil ?
ทั้งนี้งานนี้ที่เขาศึกษาเขาใช้น้ำมันมะพร้าวนะครับ น้ำมันมะพร้าวมี MCT Oil (MCT ย่อมาจาก medium-chain triglycerides) เป็นส่วนประกอบก็จริง แต่ก็มี LCT (LCT ย่อมาจาก long-chain triglycerides) อยู่ด้วย ก็จะแตกต่างจากผลิตภัณฑ์ MCT Oil ที่มีแต่ MCT อย่างเดียว
สำหรับผลของ MCT Oil ต่อการลดน้ำหนัก จากการศึกษาพบว่า MCT Oil มีส่วนช่วยในการลดน้ำหนักได้พอสมควรนะครับ ประมาณ 0.5 กิโล เมื่อทานนานเกิน 3 สัปดาห์ และที่สำคัญการทาน MCT Oil ในงานวิจัยที่ได้ผล คือการทานโดย "แทนที่" LCT Oil ด้วย MCT Oil นะครับ ไม่ใช่เป็นการทาน MCT Oil "เพิ่ม" เข้าไปในการทานปกติ [3] ถ้าเราจะนำข้อมูลส่วนนี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ ก็ต้องเข้าใจลักษณะที่เขาทำในการวิจัยด้วย เดี๋ยวจะหาว่าหล่อไม่เตือนนะครัฟฟฟฟ
อ้างอิง
- Meral Koc, B., Yilmaz Akyuz, E. & Ozlu, T. The effect of coconut oil on anthropometric measurements and irisin levels in overweight individuals. Int J Obes (2022). https://doi.org/10.1038/s41366-022-01177-1
- Arhire LI, Mihalache L and Covasa M (2019) Irisin: A Hope in Understanding and Managing Obesity and Metabolic Syndrome. Front. Endocrinol. 10:524. https://doi.org/10.3389/fendo.2019.00524
- Mumme, K., & Stonehouse, W. (2015). Effects of medium-chain triglycerides on weight loss and body composition: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 115(2), 249–263. https://doi.org/10.1016/j.jand.2014.10.022
